Bijzondere dag

Procentjes

• Lengte van etmaal afhankelijk van seizoenen
• De verklaring van de zachte winters in Nederland (lees: flutklimaat)

3 januari is een bijzondere dag. Ten eerste omdat er een nieuwe speler was op Playchess. Deze had de verdachte naam "BSGer" en ik ben benieuwd wie dit is.

Astronomisch gezien is het al helemaal een bijzondere dag. De afstand Aarde – Zon is vandaag minimaal. Dat zou je misschien niet zeggen, want het is hartje winter. Vandaag ontvangt de Aarde zo’n 3 procent meer straling dan "gemiddeld". Echter, omdat de Zon vandaag minder dan 20 graden boven de horizon komt, blijft het hier (in Nederland) fris.

Wat deze derde januari nog meer bijzonder maakt, is dat het volle Maan is. Helaas is het hier bewolkt, dus kan ik ‘m niet zien. :( Volle Maan in de winter is bijzonder, omdat de Maan erg hoog aan de hemel kan komen, (maximaal ongeveer 68 graden) dit in tegenstelling tot de zomer, waarin de Maan soms niet hoger dan 12 graden komt.

De Maan staat op dit moment vrij ver van de Aarde. Hierdoor duurt het nog bijna acht dagen voordat hij nog maar half verlicht is. Op 19 januari, vroeg in de ochtend, staat de Maan in dezelfde richting als de Zon. Pas op 2 februari is het weer volle Maan. De totale tijd die deze cyclus vergt is 29 dagen, 15 uur en 48 minuten, omgerekend 29,658 dagen. Dit is meer dan de gemiddelde tijdsduur tussen twee volle manen (29,53 dagen.) Of dit komt door de grotere snelheid van de Aarde om de Zon, of dat het komt door de grillige lusvormige baan van de Maan, is me niet helemaal duidelijk.

Omdat het volle Maan is, staat de Aarde tussen de Zon en de Maan in. Het zwaartepunt van het Aarde–Maanstelsel ligt op ongeveer 147 miljoen kilometer van de Zon, de Aarde staat zo’n 5.000 kilometer dichter bij de Zon en de Maan zo’n 400.000 kilometer verder weg. Hierdoor ontvangt de Aarde nog eens 0,007% extra zonlicht. De Maan ontvangt op haar beurt een half procent minder zonlicht. Dat is nog niks vergeleken een maansverduistering.

De Aarde beweegt zich het komend half jaar langzaam van de Zon af. Dit is misschien weer goed nieuws voor degenen die naar de Elfstedentocht verlangen. Nog een laatste fenomeen: De dagen (of nauwkeuriger: etmalen) zijn in de winter langer dan in de zomer, weer vanwege de hogere baansnelheid van de Aarde, die de rotatie van de Aarde "tegenwerkt".

En nu verlang ik naar de zomer, die hier weliswaar lang is, maar ook koel.